من علایین، ۲۸۰۰ سال دارم/ روزگاری اینجا سکونتگاه زرتشتیان بود
تاریخ انتشار: ۲۸ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۴۹۴۸۰۸
ری شهری است تاریخی و از این‌رو بسیاری از محله‌ها و روستاهایش هم دارای قدمتی دیرینه‌اند. وجود آثار باستانی متنوع در گوشه گوشه این منطقه خود دلیل این مدعاست.
به گزارش همشهری آنلاین، اگر اهل ری هستید، حتماً تا کنون گذرتان به کمربندی جنوب منطقه افتاده و شاید دیدن دیوار‌های خشتی و گلی نسبتاً بزرگی که در حاشیه این کمربندی قرار دارد، کنجکاویتان را برانگیخته باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
محرم سلیمانپور یکی از معتمدان و قدیمی‌های محله علایین است که بیشتر سال‌های عمرش را در این محله گذرانده است. او می‌گوید: «خاطرات زیادی از گذشته این محله سینه به سینه بین اهالی نقل شده و به ما رسیده است. پیران و ریش سفیدان محله نقل می‌کنند که زمین‌های محله علایین بخشی از املاک ۲ برادر زرتشتی به نام‌های «علایین» و «علیمان» بود که مالک ۵ دانگ از زمین‌های کشاورزی این محدوده بودند. برادر دیگر آن‌ها به نام «کنی» هم مالک یک دانگ از زمین‌های این محله بوده است.»
برادران زرتشتی ملکشان را وقف حرم کردند؟
سال ۱۳۴۲ که طرح تقسیم اراضی اجرا شد، علایین و علیمان که عمده مالک‌های زمین‌های کشاورزی بودند، سهم خود را وقف آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) کردند و اکنون ۵ دانگ از زمین‌های این محله موقوفه آستان حضرت عبدالعظیم (ع) است. در دهه پنجاه هم به دلیل نبود نظارت درست، ساخت‌وساز‌های شبانه و بی‌حساب و کتاب سبب شد تا این محله بدون رعایت اصول و قواعد شهرسازی توسعه پیدا کند. اکنون بعد از گذشت کمتر از ۴ دهه، بخش‌های وسیعی از محله ما جزو بافت‌های فرسوده محسوب می‌شود.
محرم سلیمانپور از معتمدان و قدیمی‌های محله علایین
سلیمانپور می‌گوید: «از گذشته‌های نه چندان دور بیشتر زمین‌های محله کشاورزی بوده است. هنوز هم در گوشه و کنار محله زمین‌هایی هست که کشاورزان در آن‌ها سبزی و دیگر محصولات کشاورزی را می‌کارند هرچند که کشاورزی و سبزیکاری دیگر رونق گذشته را ندارد.»
امروزه بیشتر سبزیکاری‌ها در ضلع جنوبی خیابان سیدالشهدا (ع) به سمت کانال عباس‌آباد و از سمت محله، ولی آباد تا خط قوچ‌حصار دیده می‌شود. در گذشته یکی از ویژگی این محله، اقتصاد مبتنی برکشاورزی بوده است. امروزه بیشتر زمین‌های کشاورزی تغییرکاربری داده‌اند و به مجتمع‌های مسکونی تبدیل شده‌اند و همین مسئله سبب افزایش تراکم جمعیتی در محله علایین شده است.
قلعه گبرهاهمانطور که پیش‌تر هم اشاره شد باستان‌شناسان باور دارند محدوده‌ای که امروزه با نام محله علایین می‌شناسیم بیش از ۲ هزار و ۸۰۰ سال قدمت دارد و وجود بنا‌های تاریخی و کشف آثار باستانی مربوط به هزاره‌های قبل از میلاد را دلیل مدعای خود می‌دانند. این محله ۳ بنای تاریخی دارد که معروف‌ترین آن‌ها قلعه گبری است. قلعه گبری یا قلعه گبرها درجنوب شرقی شهرری در شهرک علایین واقع شده است. این قلعه مساحتی درحدود ۳۰ هزار مترمربع دارد که در دوره ساسانیان ساخته شده است. این بنا اقامتگاه موبدان زرتشتیان (گبرها) بوده است.
از این قلعه تنها یک چهاردیواری با دیوار‌های مرتفع از ۱۰تا ۱۳ متر همراه با ۴ برج دیده‌بانی باقی مانده است. برج و بارو‌های این قلعه درطی قرن‌ها به دلیل فرسایش تخریب شده و امروزه تنها دیوار‌های طولانی و مرتفع از خشت و گل برجای مانده است. پیش از انقلاب اسلامی از این قلعه به‌عنوان کارخانه باروت‌سازی استفاده می‌شد و بعداز از فوت صاحب آن، این قلعه در اختیار آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) قرار گرفته است. غیر از این بنا، ۲ قلعه دیگر در این محله به نام‌های «کاسنی» در ضلع جنوبی خیابان سیدالشهدا (ع) و پشت سوله بحران و دیگری در روستایی به نام قلعه علیمان (علیمون) واقع شده است.
بازی دسته جمعی، یادش بخیرتغییر الگوی زندگی و نفوذ تکنولوژی درلایه‌های زندگی سنتی در محله علایین شاید بیش از سایر محله‌ها ملموس باشد. به هر حال اهالی این محله تا چند سال قبل یک زندگی ساده روستایی را تجربه می‌کردند و حالا ناگهان الگوهای سنتی خود را به فراموشی سپرده و دستاورد‌های فناوری امروز را آرام‌آرام جایگزین آن می‌کنند.
رستم صنوبری، بابای پیر محله است و برخلاف تصور خیلی از ما او و هم دوره‌ای‌هایش دوران کودکی و جوانی خوشی را تجربه کرده‌اند. صنوبری می‌گوید: «درگذشته فضا‌های ورزشی در محله خیلی کم بود و بازی‌های رایانه‌ای که این روز‌ها دست هرکودکی دیده می‌شود، وجود نداشت. تنها سرگرمی ما بازی‌های دسته‌جمعی بود که با هم انجام می‌دادیم. این بازی‌ها به قدری جذاب بود که حتی پای بزرگ‌تر‌ها راهم به بازی می‌کشاند. بیشتر وقت خانواده‌ها کنار هم می‌گذشت و همسایه‌ها از حال هم خبر داشتند. حالا محله ما مراکز فرهنگی و ورزشی بیشتری دارد، اما مردم‌گویی فرصتی برای بازی و شادی ندارند. همه زندگی بچه‌ها و جوانان شده بازی‌های رایانه‌ای و موبایل‌هایی که همه جا با خود دارند، حتی در مهمانی‌ها.»
گذر آب چشمه‌علی از محلهدر روزگاری نه چندان دور آب چشمه‌علی از محله علایین می‌گذشت و سبزه‌زار‌های محله را جانی دوباره می‌داد. بیشتر زمین‌های کشاورزی این محله از همین چشمه سیراب می‌شد و کشاورزی رونق داشت. رستم صنوبری می‌گوید: «وقتی تفکیک اراضی شد آب چشمه‌علی را هم از ما گرفتند و کشاورزی ما از رونق افتاد. ساختمان‌ها یکی پس از دیگری بنا شد و آلودگی‌های زندگی شهری مهمان همیشگی محله شد.»
صنوبری می‌گوید: «در گذشته از خیابان صدری در مقابل سازمان آب تا محله استخر و روستای ده خیر جزو محله علایین محسوب می‌شد، اما با ساخت کمربندی شهید آوینی بین محله‌ها و خیابان‌ها فاصله افتاد و ارتباط‌های فرهنگی و اجتماعی بین اهالی قطع شد. قدیم‌ها به دلیل یک پارچه بودن محله‌ها با هم تبادل اقتصادی بین مردم خیلی پررنگ بود، اما جدایی باعث شد این تبادل‌ها هم ازبین برود.»
مدارس تغییر کردهاندسکینه صادقی، یکی از بانوان محله علایین است. او از گذشته‌های دور محله چیز زیادی نمی‌داند. بانو صادقی مانند بسیاری از مادران محله‌مان نسبت به موضوع امکانات آموزشی محله حساس است و می‌گوید: «در این محله تنها یک مدرسه وجود داشت که خانواده‌ها می‌توانستند کودکانشان را در آنجا ثبت‌نام کنند. در هر کلاس تعداد زیادی دانش‌آموز می‌نشستند و از فضای کلاس استفاده می‌کردند. اما همین کمبود‌ها و محدودیت‌ها باعث می‌شد که دانش‌آموزان قدر شرایط‌شان را بدانند و با جدیت درس بخوانند. اما حالا در محله ما ۳ مدرسه ساخته شده و شرایط تحصیل بچه‌ها نسبت به گذشته بسیار تغییر کرده است، اما دانش‌آموزان قدر این امکانات را نمی‌دانند و آن‌طور که باید دل به درس نمی‌دهند.»
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
منتشر شده در همشهری محله منطقه ۲۰ در تاریخ ۱۳۹۴/۰۱/۱۷
منبع: فرارو
کلیدواژه: شهر ری قیمت طلا و ارز قیمت موبایل زمین های کشاورزی واقع شده محله علایین محله ها بازی ها محله ما
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۴۹۴۸۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
در سال ۱۸۱۶ جهان شاهد سالی بدون تابستان بود
در فصل تابستان معمولا درخت‌ها به رنگ سبز درمی‌آیند، آسمان آبی است، البته نه در تمام نقاط دنیا و روزهای گرم و طولانی را تجربه می‌کنیم؛ اما مردم ساکن در نیم‌کره‌ی شمالی در سال ۱۸۱۶ شاهد چنین روزهایی نبودند.
سال بدون تابستان چگونه بود؟به گزارش زومیت، سال بدون تابستان دقیقا مانند اسمش است. در مقیاس جهانی، دما بین ۰٫۴ تا ۰٫۷ درجه‌ی سانتی‌گراد کاهش یافت و در پی این افت دما، الگوهای آب و هوایی سراسر جهان مختل شد.
در ایالات متحده به جای اینکه گرمای تابستان جایگزین زمستان شود، آب و هوای سرد به قوت خود باقی ماند. ماه می در شرایط معمولی کمی سرد است، اما در سال ۱۸۱۶ سرمازدگی در بسیاری از ایالت‌های شرقی آمریکا دیده شد. حتی در ماه ژوئن برف بارید. رودخانه‌های پنسیلوانیا هم تا ماه جولای همچنان منجمد بودند.
در اقیانوس اطلس، اروپا در معرض باران‌های سیلابی قرار گرفت به‌طوری‌که در ایرلند، بارش باران به مدت هشت هفته متوالی ادامه یافت. رئیس جمهور ایالات متحده، جان کوینسی آدامز که در آن زمان سفیر بریتانیا بود در لندن زندگی می‌کرد. او در خاطراتش به این مشکل اشاره کرده است.
آثار کاهش دمای جهانی به آسیا هم رسید و فصل باران‌های موسمی معمولی مختل شد و به خشکسالی انجامید.
پیامد آب و هوای غیر فصلی، نابودی محصولات کشاورزی در بسیاری از نقاط بود. ایالات متحده به دلیل ادامه‌ی یخبندان در فصل بهار شاهد این مشکل بود که بر اساس یادداشت‌های آن زمان، به از بین رفتن دام‌ها انجامید و در ایرلند، سیل باعث باران‌های سنگینی شد که برداشت سیب‌زمینی را مختل کرد.
نبود باران در آسیا هم به معضلی برای محصولات کشاورزی تبدیل شده بود، چرا که خشکسالی فصل باران‌های موسمی را به تعویق انداخته بود. در بسیاری از مناطق تحت تأثیر نیم‌کره‌ی شمالی، برداشت ناموفق به قحطی منجر شد.
تأثیر سال بی‌تابستان بر محصولات کشاورزی به یکی از بلندمدت‌ترین پیامدها انجامید. طی این مدت بخش قابل توجهی از کشاورزها از شرق ایالات متحده به میانه‌ی غربی مهاجرت کردند که تا امروز به عنوان یکی از نقاط اصلی کشاورزی باقی مانده است.
علت سال بیتابستانریشهی الگوی آب و هوایی عجیب در سال ۱۸۱۶ را باید سال قبل از آن در سامبوا، جزیره‌ای در اندونزی جستجو کرد. در تاریخ ۵ آوریل ۱۸۱۵ کوه تامبورا به شکل شدیدی فوران کرد. فوران‌های آتشفشانی می‌توانند تا ماه‌ها بر اقلیم زمین تأثیر بگذارند. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که ذرات کوچک و سبک خاکستری در استراتوسفر زمین باقی بمانند و با مسدود کردن نور خورشید موجب سرمایش سیاره شوند.
کاهش دما همچنین می‌تواند به دلیل فوران سولفور دی‌اکسید رخ دهد. این ترکیب همراه با آب موجود در استراتوسفر باعث تولید سولفوریک اسید می‌شود که پرتوهای ورودی خورشید را منعکس می‌کند. با توجه به مقیاس فوران کوه تامبورا که قدرتمندترین فوران ثبت‌شده در تاریخ زمین به شمار می‌رود، به نظر می‌رسد شرایط سال ۱۸۱۶ حاصل این فوران بود؛ گرچه میزان این تأثیر کاملا مشخص نیست.
درسال ۲۰۱۹، دکت اندرو اسکورر، زمین‌شناس و همکارانش با استفاده از مدل‌های اقلیمی بررسی کردند که در صورت حذف فوران آتشفشانی از سال ۱۸۱۵ در سال بعد چه اتفاق‌هایی رخ می‌داد. گرچه نتایج نشان می‌دهند که سال ۱۸۱۶ باز هم به شکل غیرمعمولی در اروپا مرطوب می‌شد، این مدل نشان می‌دهد که فوران آتشفشانی باعث سرد شدن دمای زمین شده است. به نوشته‌ی اسکورر:
فوران آتشفشان و تأثیر آن بر اقلیم را می‌توان مقصر سرمایش زمین دانست. بر اساس تخمین‌ها این پدیده احتمال دما‌های بسیار سرد را تا ۱۰۰ برابر افزایش می‌دهد. بدون نیروی آتشفشانی، احتمال کمتری برای بارش بالا وجود دارد و سرما در تابستان غیرممکن است.به طور کلی سال ۱۸۱۶ سال خوبی برای سیاره زمین و مردمش نبود. شاید به همین دلیل است که برخی افراد آن را «هزار و هشتصد و یخ بزن و بمیر» نام‌گذاری کرده‌اند.
کانال عصر ایران در تلگرام
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت